Đôi khi những suy nghĩ của chúng ta có thể gây tổn hại nghiêm trọng đến tinh thần, lòng tự trọng và sức khỏe của chính mình. Dưới đây là những kiểu suy nghĩ tiêu cực mà bạn cần thay đổi để cuộc sống tốt đẹp hơn.
1. Bạn suy nghĩ theo hướng cực đoan
Suy nghĩ theo hướng cực đoan được gọi là lối tư duy “tất cả hoặc không có gì” (all-or-nothing thinking).
Bạn cảm thấy mình phải trở nên hoàn hảo: hoặc là thành công trong công việc hoặc là thất bại hoàn toàn.
Ở nhà, bạn phải là người mẹ, người vợ tốt nhất có thể và nếu có một khía cạnh nhỏ nào đó mà bạn chưa hoàn thành, bạn sẽ bắt đầu cảm thấy tội lỗi và thất vọng về bản thân.
Hãy cho phép bản thân trở nên không hoàn hảo, bắt đầu bằng cách không sử dụng cách tư duy trắng đen rạch ròi nữa.
Ví dụ: nếu bạn tự cảm thấy mình nhảy không giỏi khi có những người khác đang ở xung quanh, đừng nghĩ rằng “Mình nhảy tồi quá. Mọi người sẽ nhìn mình và nghĩ rằng mình trông thật ngu ngốc’.
Thay vào đó, hãy nghĩ rằng “Mình thích nhảy, vì vậy tôi chỉ muốn tận hưởng bản thân. Và có lẽ mình sẽ không gặp lại những người này nữa, vì vậy họ nghĩ gì không quan trọng”.
2. Bạn khái quát hóa mọi thứ quá mức
Đôi khi một vài kết quả tiêu cực có thể khiến bạn nghĩ rằng mọi thứ sau đó cũng sẽ tồi tệ như vậy.
Ví dụ, nếu bạn không nhận được lời mời làm việc nào sau nhiều cuộc phỏng vấn liên tiếp, bạn có thể nghĩ “Tôi là kẻ thất bại. Tôi sẽ không bao giờ kiếm được việc làm”.
Thay vì suy nghĩ như vậy, hãy cố gắng nhìn nhận bản thân và thế giới xung quanh một cách thực tế hơn.
Hãy chấp nhận rằng bạn sẽ gặp những thất bại nhưng chúng không thể định nghĩa bạn là ai hoặc điều gì sẽ xảy ra tiếp theo.
Hãy nhớ rằng những kỹ năng bạn có đều có giá trị và bạn vẫn là một người đáng giá bất kể những lần bị từ chối.
3. Bạn không tiếp nhận những phản hồi tích cực
Bạn cảm thấy mình không xứng đáng khi được ai đó khen ngợi việc mình đã làm. Vì vậy, khi ai đó nói “Bạn đã làm rất tốt!” thì bạn sẽ nói “Cảm ơn, nhưng việc này ai cũng làm được mà”.
Hoặc bạn chỉ nói cảm ơn nhưng nghĩ trong đầu rằng “Họ chỉ khen xã giao thôi chứ không có ý khen mình thật đâu”. Bạn luôn cho rằng bạn không đáng được khen ngợi.
Hãy học cách tiếp nhận những phản hồi tích cực và đừng đánh giá thấp giá trị bản thân. Thay vì duy trì hình ảnh tiêu cực về bản thân trong suy nghĩ của mình, bạn hãy tin tưởng rằng người khác thật lòng khen bạn và cố gắng cảm thấy hài lòng về điều đó.
4. Bạn để cảm xúc chi phối quyết định của mình
Quyết định dựa trên cảm xúc có thể ngăn bạn làm những gì bạn muốn và đạt được mục tiêu của mình.
Ví dụ: bạn muốn bắt đầu một công việc kinh doanh, nhưng bạn sẽ thất bại và bạn cảm thấy choáng ngợp với toàn bộ quá trình. Và bạn nghĩ rằng, nếu mới bắt đầu mình đã sợ hãi thì mình không thể trở thành một doanh nhân được.
Tuy nhiên, cảm giác của bạn không phải lúc nào cũng đúng. Nếu bạn mang suy nghĩ tiêu cực ngay từ đầu thì bạn đang chuẩn bị cho mình thất bại.
Vì vậy, điều quan trọng là phải loại bỏ những lo lắng đó, đối mặt với nỗi sợ hãi và suy nghĩ tích cực hơn về khả năng của bạn hoặc tình huống hiện tại.
5. Bạn thường xuyên tự trách bản thân
Tất cả chúng ta đều thích cảm giác có thể kiểm soát cuộc sống của mình, vì vậy khi điều gì đó không diễn ra theo mong đợi, chúng ta có thể sẽ tự trách mình – ngay cả khi chúng ta không có trách nhiệm với điều đó.
Ví dụ, nếu con bạn bị điểm kém ở trường, bạn có thể nghĩ rằng bạn là một phụ huynh tồi.
Hoặc bạn đặt bàn tại nhà hàng cho nhóm bạn, nhưng khi đến đó nhà hàng không xác nhận bạn đã đặt bàn, bạn bắt đầu tự trách mình không cẩn thậnkiểm tra kỹ xem việc đặt chỗ đã được thực hiện chưa. Và bạn nghĩ rằng mọi người cũng đổ lỗi cho bạn vì đã làm hỏng buổi tụ họp. Trong khi thực tế, đó có thể hoàn toàn không phải lỗi của bạn mà là do lỗi của nhân viên hoặc hệ thống.
Vì vậy, thay vì tự trách bản thân và nghĩ rằng “Tất cả là lỗi của tôi, lẽ ra tôi đã có thể ngăn chặn điều đó”, hãy chấp nhận rằng có một số việc nằm ngoài tầm kiểm soát của bạn và bạn không cần thiết chịu trách nhiệm nếu xảy ra sự cố.
6. Bạn dùng các từ ‘phải’, ‘nên’
Trong một số tình huống, việc dùng những từ này có nghĩa là bạn đặt ra những mục tiêu không thực tế. Khi bạn không đạt được chúng, bạn sẽ cảm thấy tồi tệ và coi mình như một kẻ thất bại.
Ví dụ, bạn tự nghĩ “Mình phải tập thể dục 5 buổi/tuần”, sau đó nếu bạn không làm được, bạn sẽ cảm thấy tội lỗi và nghĩ mình không bao giờ có đủ ý chí để thực hiện.
Thay vào đó, hãy nghĩ “Mình có thể tập thể dục 5 buổi/tuần”. Cách sử dụng từ ngữ khác nhau sẽ khiến bạn không cảm thấy bị bó buộc trong hành độ
ng. Bạn sẽ cho mình nhiều tự do hơn để lựa chọn những gì bạn có thể và muốn làm. Và bạn sẽ không cảm thấy tồi tệ nếu bạn quyết định không tập thể dục vào một ngày nhất định.
7. Bạn kết luận vội vàng
Bạn không bao giờ có thể thực sự biết người khác đang nghĩ gì. Tuy nhiên, đôi khi lo lắng hoặc bất an có thể khiến bạn đưa ra giả định về những gì người khác nghĩ về bạn, và thường bạn sẽ không nghĩ đến những điều tích cực.
Ví dụ, bạn có thể cảm thấy tự ái khi nhận thấy ai đó đang nhìn chằm chằm vào mình. Bạn nghĩ rằng chắc trên mặt mình có dính gì hoặc răng, tóc của mình có vấn đề.
Song thực tế người đó có thể không phải đang nhìn bạn mà chỉ đang nhìn về phía xa và chìm trong suy nghĩ của họ.
Hoặc nếu họ thực sự đang nhìn bạn, có thể họ muốn khen bạn mặc đẹp nhưng lại ngại không dám nói ra.
Đừng để sự lo lắng điều khiển cách bạn suy nghĩ và cảm nhận. Khi bạn nhận thấy bộ não của mình “đọc vị” người khác và chỉ nghĩ tới những hình huống xấu nhất thì hãy dừng lại ngay lập tức và nghĩ tới những viễn cảnh tốt đẹp nhất.
Nguồn: Gia đình mới
