Sau khi minh tinh Đài Loan (Trung Quốc) Từ Hy Viên qua đời tại Nhật Bản vì bệnh cúm và viêm phổi, sự quan tâm dành cho bệnh cúm đã tăng vọt. Bệnh cúm ở Nhật Bản liệu có nguy hiểm và công chúng có cần thật sự cẩn trọng với căn bệnh này?
Hồi đầu tháng 1, số liệu thống kê của Viện các bệnh truyền nhiễm quốc gia Nhật Bản cho thấy lượng bệnh nhân mắc cúm mùa tại Nhật Bản trung bình một tuần đã đạt mức cao nhất kể từ năm 1999, trong đó xuất hiện những biến chứng đáng lo ngại liên quan đến não và phổi.
Số liệu thống kê từ hơn 5.000 cơ sở khám chữa bệnh trên cả nước Nhật Bản đã chỉ rõ, trong tuần (từ ngày 22-29/12/2024), đã có tổng số 317.812 ca mắc cúm mùa mới, tăng tới 100.000 ca so với tuần trước đó.
Tính trung bình, mỗi cơ sở y tế có thêm khoảng 64,39 ca, tăng 21,73 ca so với tuần trước, con số cao nhất kể từ khi bắt đầu công tác thống kê vào năm 1999.
Trong khi đó, Bệnh viện nhi Shizuoka đã phát hiện một số trường hợp nhập viện với các triệu chứng bệnh liên quan đến não hoặc viêm phổi sau khi mắc cúm, thậm chí đã có ca tử vong ở trẻ em.
Đặc biệt, minh tinh Đài Loan (Trung Quốc) Từ Hy Viên đã qua đời tại Nhật Bản vì bệnh cúm và viêm phổi, ở tuổi 48.
MC Từ Hy Đệ, em gái của Từ Hy Viên, đã xác nhận thông tin trên.
Hy Viên sinh năm 1976 tại Đài Loan (Trung Quốc), gia nhập làng giải trí thập niên 1990. Năm 2001, cô nổi tiếng tại một số nước châu Á qua vai Sam Thái trong “Vườn sao băng.”
Vậy cúm mùa tại Nhật Bản là gì và làm thế nào để phòng tránh?
Cúm mùa là gì?
Cúm mùa là bệnh truyền nhiễm đường hô hấp cấp tính, do Influenza virus lây nhiễm vào mũi, họng và phổi. Tại Việt Nam, cúm mùa thường lưu hành quanh năm, nhưng có xu hướng tập trung vào mùa Đông, Xuân. Các chuyên gia cảnh báo, đỉnh điểm mùa cúm có thể rơi vào khoảng tháng 2-4 và tháng 9-10 hằng năm.
Cúm mùa thường diễn biến nhẹ và hồi phục trong vòng 2-7 ngày. Tuy nhiên, bệnh có thể gây biến chứng hoặc tử vong ở nhóm người nguy cơ cao như người từ 65 tuổi trở lên, trẻ nhỏ, phụ nữ mang thai, người có bệnh lý nền,…
Triệu chứng cúm mùa
Các dấu hiệu và triệu chứng bệnh cúm mùa thường xuất hiện đột ngột. Những người bị cúm thường cảm thấy một số hoặc tất cả các triệu chứng như sốt/cảm thấy sốt hoặc ớn lạnh; ho; đau họng; chảy nước mũi hoặc nghẹt mũi; đau nhức cơ bắp hoặc cơ thể; nhức đầu; mệt mỏi.
Một số người có thể bị nôn mửa và tiêu chảy, mặc dù tình trạng này phổ biến ở trẻ em hơn người lớn.
Các triệu chứng của bệnh cúm mùa thường dễ bị nhầm lẫn với các bệnh về đường hô hấp khác. Để xác định chính xác nguy cơ mắc cúm và điều trị hiệu quả, người dân cần đến bệnh viện khi có các dấu hiệu nghi ngờ mắc bệnh.
Nguyên nhân gây bệnh cúm mùa
Nguyên nhân gây bệnh cúm mùa là do virus cúm (Influenza virus) thuộc họ Orthomyxoviridae gây ra. Với bản chất là lipoprotein, virus cúm mùa có sức đề kháng yếu, dễ bất hoạt bởi bức xạ mặt trời và tia tử ngoại, bị tiêu diệt ở nhiệt độ 56 độ C và các chất hòa tan như cồn, chloramine. Tuy nhiên, virus có thể tồn tại hàng giờ ở ngoại cảnh, đặc biệt là ở nhiệt độ lạnh, môi trường ẩm thấp.
Ở nhiệt độ từ 0 đến 4 độ C, virus có thể tồn tại trong vòng vài tuần. Ở -20 độ C và đông khô, virus sống lên đến vài năm.
Bệnh cúm mùa có nguy hiểm không?
Cúm mùa là vấn đề y tế công cộng nghiêm trọng mang tính toàn cầu. Cúm đã từng gây ra những trận đại dịch tàn khốc trên thế giới, cướp đi sinh mạng của hàng trăm triệu người.
Điển hình như đại dịch cúm Tây Ban Nha xảy ra vào năm 1918-1919. Dịch bệnh lúc ấy đã lây nhiễm cho khoảng 500 triệu người, tức 1/3 dân số thế giới lúc bấy giờ. Đã có khoảng 17 triệu người chết ở Ấn Độ, 675.000 ở Hoa Kỳ và 200.000 người ở Vương quốc Anh.
Hiện, trung bình có khoảng 1 tỷ ca nhiễm cúm hằng năm, trong đó có từ 3 đến 5 triệu trường hợp diễn tiến nặng. Cúm mùa vẫn là một trong những nguyên nhân gây tử vong cao nhất thế giới, với gần 650.000 ca tử vong hằng năm.
Cứ mỗi phút trôi qua lại có một người tử vong do cúm. Cúm không phân biệt tuổi tác, giới tính, bất cứ ai cũng có nguy cơ nhiễm cúm mùa. Trẻ nhỏ, người cao tuổi là đối tượng có nguy cơ mắc bệnh cao hơn, dễ gặp biến chứng nguy hiểm và có mức độ lây truyền cao hơn cho người khác.
90 triệu trường hợp mắc cúm xảy ra ở trẻ em trên toàn thế giới mỗi năm với nguy cơ biến chứng viêm phổi, viêm tai giữa, viêm cơ tim. Cúm có khả năng tăng gấp 8 lần nguy cơ viêm phổi ở trẻ nhỏ dưới 14 tuổi, dẫn đến hàng loạt biến chứng nghiêm trọng đe dọa tính mạng trẻ.
Cúm ở người cao tuổi có thể gây suy giảm chức năng, ảnh hưởng gián tiếp đến hệ thống đa cơ quan làm tăng nguy cơ đột quỵ lên gấp 8 lần, tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim gấp 10 lần sau nhiễm cúm.
Người có bệnh lý nền mạn tính cần thận trọng với cúm mùa vì khi mắc bệnh có thể làm nặng hơn các bệnh lý nền sẵn có như tim mạch, hen, tiểu đường; tăng gấp 6 lần nguy cơ nhập viện, gấp 6 lần nguy cơ tử vong do biến chứng trên bệnh nhân tiểu đường; châm ngòi cho tai biến mạch máu não, nhồi máu cơ tim.
Cách điều trị bệnh cúm mùa
Người nghi ngờ nhiễm cúm cần được cách ly y tế và đến bệnh viện để được chẩn đoán chính xác tình trạng bệnh.
Đối với trường hợp bệnh nhẹ, không có biến chứng, người bệnh có thể không cần thực hiện xét nghiệm hoặc điều trị tại cơ sở y tế. Bệnh nhân có thể điều trị tại nhà với các biện pháp như hạ sốt bằng thuốc Paracetamol khi sốt trên 38,5 độ; uống nhiều nước, đảm bảo cân bằng chất điện giải; đảm bảo chế độ dinh dưỡng đầy đủ, hợp lý.
Đối với các trường hợp cúm có biến chứng, bệnh nhân cần được nhập viện điều trị và theo dõi. Các loại thuốc kháng virus như oseltamivir hoặc/và zanamivir thường được sử dụng trong trường hợp này. Ở bệnh nhân có suy hô hấp, hỗ trợ hô hấp bằng phương pháp thở oxy, CPAP hoặc thông khí nhân tạo. Sử dụng kháng sinh trong trường hợp bội nhiễm vi khuẩn.
Khi bệnh nhân hết sốt, hết các triệu chứng (trừ ho), tình trạng sức khỏe ổn định sau 48 giờ có thể xuất viện. Sau xuất viện vẫn nên cách ly y tế tại nhà cho đến hết 7 ngày, tính từ thời điểm xuất hiện triệu chứng đầu tiên.
Cách phòng ngừa bệnh cúm mùa
Để phòng ngừa cúm hiệu quả, người dân cần tập thói quen rửa tay thường xuyên bằng xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn khi về đến nhà, trước và sau khi ăn, sau khi đi vệ sinh.
Khi hắt hơi, ho, sổ mũi nên dùng khuỷu tay thay vì bàn tay để tránh lây nhiễm bệnh cho người khác. Thường xuyên vệ sinh nhà ở, nơi làm việc. Bảo vệ mũi, họng bằng cách đeo khẩu trang khi ra ngoài, làm ẩm mũi bằng nước muối sinh lý khi thời tiết khô.
Tập thể dục thường xuyên, ngủ đủ giấc và nên bỏ thói quen hút thuốc lá.
Tiêm vaccine phòng cúm mùa hằng năm là phương pháp phòng bệnh chủ động hiệu quả nhất. Vaccine cúm có hiệu quả phòng bệnh lên đến 90%, giảm tỷ lệ tử vong và nguy cơ biến chứng, diễn tiến nặng khi đồng nhiễm cúm và các tác nhân gây bệnh khác.
Nguồn: Vietnam+