Là giống mai đặc biệt quý hiếm, phù hợp với điều kiện thời tiết, khí hậu miền Bắc, mai vàng Yên Tử được biết tới như một loài hoa biểu tượng cho vùng đất thiêng Yên Tử (Quảng Ninh). Trong những ngày đầu Xuân này, non thiêng Yên Tử đẹp tới nao lòng khi “đại lão mai vàng” bung nở.

Tháng 2 âm lịch là thời điểm hoa mai vàng nở rộ và thường kéo dài trong 1 tháng. Cành mai vươn ra đón nắng xuân, gió xuân, tô điểm thêm cho bức tranh xuân của đất trời chốn non thiêng Yên Tử.

Khi những đóa mai bung sắc thắm cũng là lúc đất trời Yên Tử như khoác lên mình một màu áo mới với sắc vàng rực rỡ của những “đại lão mai vàng” bung nở khắp núi rừng. Một vẻ đẹp đến nao lòng du khách.

Tương truyền, từ thế kỷ XIII, sau khi Vua Trần Nhân Tông nhường ngôi cho con và rời kinh kỳ về núi Yên Tử tu hành, Ngài đã cùng các đệ tử trồng những cây mai đầu tiên. Theo thời gian, Yên Tử đã có cả một rừng mai. Có những cây mai tới nay đã hơn 700 tuổi, được gọi với cái tên đầy trân trọng: Đại lão mai vàng Yên Tử.

Mai vàng Yên Tử tập trung chủ yếu ở khu vực chùa Hoa Yên, chùa Một Mái, chùa Vân Tiêu, chùa Bảo Sái. Sinh trưởng trên đất Phật, bên những vách đá cheo leo mà vẫn có tuổi thọ hàng trăm năm, loài hoa này là một biểu tượng cho sự thanh cao, tinh thần bền bỉ, vượt lên khó khăn. 

Từ một huyền thoại về loài hoa do Phật Hoàng đích thân trồng trên đỉnh núi thiêng, hoa mai vàng Yên Tử đã trở thành một sứ giả của du lịch văn hóa tâm linh miền Đông Bắc khi khoe sắc cùng những đóa Anh đào của đất nước mặt trời mọc trong mỗi dịp Lễ hội Hoa Anh đào – Mai vàng Yên Tử diễn ra tại Trung tâm Văn hóa Trúc Lâm.

Vài năm trở lại đây, khi giá trị của mai vàng Yên Tử được nhìn nhận đúng đắn thì cũng là lúc giống mai này bị mai một. Sự khai thác thiếu bền vững của người dân khiến rừng mai cổ thụ đứng trước nguy cơ bị tàn phá. Số người có nhu cầu chơi mai vàng Yên Tử, trưng bày trong dịp tết liên tục tăng cao. Không ít người lặn lội từ các tỉnh xa tới hỏi mua, sẵn sàng trả giá cao mà vẫn không thể tìm được cây ưng ý.

Mùa mai vàng nở rực rỡ trên núi Yên Tử đã trở thành cảnh quan huy hoàng mà bất cứ ai cũng muốn ít nhất một lần được chiêm ngưỡng, thưởng lãm. Cả một vạt rừng rực sắc vàng hoa mai, một màu vàng “Hoàng bào”.

Nhìn xa lại như tấm áo cà sa phủ lên non thiêng, một vẻ đẹp thiên nhiên và tâm linh hòa quyện. Bởi rừng mai vàng Yên Tử đã trở thành biểu tượng của tinh thần nhập thế trong Thiền phái Trúc Lâm. Ở đó, con người có thể hòa hợp, nương tựa vào thiên nhiên để tìm được sự an nhiên trong tâm hồn.

Nguồn: Sài Gòn Giải Phóng