Trời chiều Tây Bắc với những mảng màu đa sắc là sự pha trộn hoàn hảo đến từ bàn tay của Mẹ Thiên nhiên kết hợp cùng bức tranh thổ cẩm khổng lồ của những thửa ruộng bậc thang, từ lâu đã trở thành cảnh tượng mê đắm lòng người.

Vùng Tây Bắc không chỉ thu hút người Việt Nam mà còn lôi cuốn khách du lịch trên toàn thế giới bởi vẻ đẹp hùng vĩ của những dãy núi trùng trùng điệp điệp, cùng với đó là khung cảnh yên bình của những ruộng lúa bậc thang vào mùa lúa chín.

Ruộng lúa bậc thang không chỉ là một vẻ đẹp độc đáo ở Việt Nam mà còn là món quà đặc biệt mà Mẹ Thiên nhiên ban tặng cho các quốc gia Đông Nam Á. Ở Việt Nam, loại hình canh tác này phổ biến ở vùng Tây Bắc và Trung du.

Lâu nay vùng núi Sa Pa, Y Tý (tỉnh Lào Cai) cùng với Hoàng Su Phì (tỉnh Hà Giang), Mù Căng Chải (tỉnh Yên Bái) là 4 địa danh có ruộng bậc thang đẹp nhất vùng núi phía Bắc Việt Nam, luôn được nhiều du khách háo hức tìm đến chiêm ngưỡng, khám phá.

Mùa lúa chín, ruộng bậc thang trải rộng một màu vàng đầy thơ mộng. Khi ấy, cả một vùng lúa nương đã chín vàng rực, những hạt thóc mấy chắc vàng giòn, những lá lúa vàng ươm dậy mùi thơm đặc trưng đợi ngày thu hoạch. Những ngọn núi đồi kề nhau, bừng lên một màu vàng trù phú.

Đặc biệt, những dải ruộng uốn lượn theo triền núi như những đợt sóng nhấp nhô, tràn trề, lớp nọ gối tiếp lớp kia bất tận. Những thửa ruộng bậc thang tuyệt đẹp như những nấc thang vươn cao lên tận lưng trời. Tất cả tạo nên một vẻ đẹp kỳ vĩ, tráng lệ nhưng cũng không kém phần êm ả, yên bình.

Chủ nhân và cũng là những “nghệ sỹ chân đất” tạo nên những cánh đồng ruộng bậc thang tuyệt mỹ và trù phú ở vùng núi Tây Bắc trông như những bức tranh điêu khắc khổng lồ là đồng bào người dân tộc Dao, Mông, Hà Nhì, Dáy, Thái….

Ruộng bậc thang không phải tự nhiên đã hình thành như vậy. Nguồn gốc của chúng cũng giống như những ngọn núi khác. 

Điều khó khăn nhất khi tạo chúng thành ruộng bậc thang là san bằng các cánh đồng và tạo ra các khu vực của nó. Những bước này tác động đến khả năng của cánh đồng trong việc giữ nước cho lúa.

Vào khoảng từ tháng 5 đến tháng 6 là mùa nước đổ ở vùng Tây Bắc, người dân tận dụng những cơn mưa rào đầu tiên của mùa hạ và nắng chưa kịp gay gắt để dẫn nguồn nước từ trên núi vào các ruộng bậc thang. Mùa này, những thửa ruộng bậc thang như khoác lên mình chiếc áo mới, lấp lánh trong sắc màu tuyệt đẹp. Màu của đất nâu, của trời xanh, của nước óng ánh dưới nắng mặt trời rực rỡ.

Tất cả các ruộng bậc thang ở Tây Bắc Việt Nam được làm bằng tay. Người dân địa phương sử dụng những công cụ đơn giản nhất của nông dân Việt Nam để xây dựng những cánh đồng lúa này. Do đó, nó làm cho ruộng bậc thang phía tây bắc ấn tượng hơn.

Nhìn từ xa, những thửa ruộng bậc thang uốn lượn mềm mại như những tấm lụa vàng quấn quanh triền núi xanh, cũng có những đoạn xếp tầng, xếp lớp men theo sườn đồi, thấp thoáng trong mây trắng phủ mờ, nối tiếp nhau, óng ánh trong nắng thu tuyệt đẹp.

Ruộng lúa bậc thang là một đặc sản của nơi này. Giống như những sân thượng lúa Việt Nam khác, Tây Bắc có một vẻ đẹp đáng kinh ngạc nơi bầu trời dường như chạm vào ruộng bậc thang.

Khung cảnh đẹp nhất của sân thượng Tây Bắc thu hút khách du lịch là những đám mây trên núi. Mọi người thường nói rằng những đám mây phía trên sân thượng trông giống như một chiếc khăn.

Từ khi bình minh vừa lên, sương sớm còn bảng lảng giữa không trung đến khi những ánh nắng đầu tiên trải vàng trên những “nấc thang bước lên trời”, hay tới lúc xế chiều, mùi lúa chín thơm quyện với mùi khói bếp tỏa ra từ nóc nhà của bà con dân tộc ẩn hiện trong không gian bao la, mỗi thời khắc Tây Bắc lại có một nét đẹp riêng khiến cho những ai đến đây đều không muốn dứt bước đi.

Đứng trên đỉnh núi, đảo mắt nhìn xung quanh mới thấy đâu đâu cũng có lúa, lúa trải dưới thung lũng, lúa men trên sườn núi, hết đỉnh này kế tiếp đỉnh kia, tầng tầng lớp lớp, ruộm một màu vàng. Xa xa, những cô gái  với chiếc gùi trĩu nặng thóc nếp cắt sớm được mang về để làm cốm non đầu mùa. Một vài mái nhà tranh nằm lọt giữa ruộng lúa bát ngát, khói đốt rơm bay cao khiến trong lòng chúng tôi dâng lên cảm giác thanh bình, thân thương mà khó đâu có được.

Tháng 10 là thời điểm tuyệt vời nhất để du khách ghé thăm và chiêm ngưỡng sự tuyệt diệu của ruộng bậc thang Tây Bắc. Có rất nhiều cánh đồng lúa ở phía Tây Bắc của Việt Nam mà bạn có thể dễ dàng nhìn thấy trên đường. 

Ngắm những thửa ruộng bậc thang Tây Bắc, ta càng cảm thấy yêu thương hơn mảnh đất hình chữ S, cảm phục trước sự chịu thương chịu khó của bà con ở nơi đất đai cằn cỗi nhưng đã hóa đá sỏi thành ruộng nương, biến những điều bình dị trở nên đẹp lung linh trong sương sớm buổi ban mai, để rồi được ánh nắng bao trùm, phủ khắp trên nương và lên những chiếc váy hoa đầy màu sắc, thấp thoáng, thấp thoáng điểm tô cho bức tranh Tây Bắc.

Nguồn: Kinh tế môi trường